Als ondernemer wil je geen risico’s lopen met onduidelijke verplichtingen. Dit artikel geeft een praktisch, stap‑voor‑stap overzicht van welke verzekeringen in Nederland daadwerkelijk wettelijk verplicht zijn, welke veelal contractueel of sectorgebonden verplicht zijn en hoe je direct controleert of jouw bedrijf compliant is.
Geen theorie: concrete acties, testbare checks en voorbeelden waarmee je binnen één dag kunt vaststellen welke verzekeringen jij nodig hebt en hoe je bewijs (polisblad of verklaring) regelt. Zaveco helpt je de juiste vragen te stellen en beslissingen meetbaar te maken.
Welke verzekeringen zijn écht wettelijk verplicht?
Wees direct: er zijn maar een paar zaken die wettelijk verplicht zijn voor ondernemers. Controleer per punt of het op jouw situatie van toepassing is.
- WA‑autoverzekering (WAM) voor bedrijfsauto’s: wettelijke verplichting als je een voertuig op de openbare weg hebt. Zonder minimaal WA mag de auto niet rijden.
- Werkgeverspremies en sociale verzekeringen: als je personeel in dienst hebt, moet je werkgeverpremies afdragen (WW, ZW, WIA e.d.). Dit zijn geen particuliere polissen maar verplichte afdrachten en administratieve verplichtingen via de Belastingdienst en UWV.
Alles wat hieronder staat kan wél verplicht worden door wet‑, contract‑ of sectorregels, maar is niet universeel door de wet opgelegd.
Verplicht bij werknemers: welke risico’s moet je afdekken of regelen?
Wettelijk: je moet zieke werknemers salaris doorbetalen tot maximaal 104 weken en premies afdragen. Praktisch: dek dit financieel af met verzekeringen of reserveer kapitaal.
- Actie 1 – Check loonadministratie: controleer in je loonstroken of premies WW/ZW/WIA worden ingehouden en afgedragen. Test: log in bij je salarisprovider en download de laatste loonjournaalpost.
- Actie 2 – Beoordeel verzuimrisico: maak een eenvoudige berekening: gemiddeld aantal FTE × bruto maandloon × 1,75 (ongeveer 1,75 maand doorbetalingsgemiddelde per ziekmelding). Als het bedrag > 3× je maandelijkse cashflow, overweeg een verzuim‑ of loondoorbetalingsverzekering.
- Actie 3 – Vraag offertes: vraag 2 offertes voor “loondoorbetaling bij ziekte” en vergelijk premies, wachttijden en uitzonderingen.
Bedrijfsauto’s: direct regelen (stap‑voor‑stap)
- Stap 1: lijst alle voertuigen die op jouw bedrijfsnaam staan.
- Stap 2: controleer polis: heb je minimaal WA? Vraag het polisblad op of vraag de verzekeraar een bewijs‑mail.
- Stap 3: ontbreekt WA? Stop met gebruik en regel per direct een tussenoplossing (kortlopende WA dekking kan vaak online worden geregeld).
- Test: zet je kenteken in de RDW‑check en vergelijk met het polisblad; verschillen? Eiserende actie: bel verzekeraar.
Sectorspecifieke en contractuele verplichtingen: waar je op moet letten
Veel verplichtingen ontstaan niet uit de algemene wet, maar uit:
- Sectorregels en beroepsorganisaties (bijv. zorgverleners, registeraccountants, makelaars). Vaak eisen zij beroepsaansprakelijkheid.
- Collectieve Arbeidsovereenkomsten (cao’s): kunnen pensioen of specifieke verzekeringen verplichten.
- Contracten met klanten, opdrachtgevers of opdrachtgevers in de bouw: zij vragen vaak AVB, CAR of een minimumbedrag beroepsaansprakelijkheid.
Actie: open je belangrijkste overeenkomsten en zoek naar woordgroepen als “verplicht te verzekeren”, “polis” of “aansprakelijkheid”. Maak per contract één regel in je administratie: welk type polis, minimumbedrag en polisnummer.
Stap‑voor‑stap: bepaal welke verzekeringen voor jouw onderneming verplicht zijn
- Stap A – Maak een feitenlijst: aantal werknemers, voertuigen, branche, bestaande vergunningen/vergunningvoorwaarden, klanten met verzekeringseisen.
- Stap B – Check wet en sector: raadpleeg UWV (werkgeverspremies), RDW (voertuigen), en je brancheorganisatie voor verplichte verzekeringen.
- Stap C – Controleer contracten: doorzoek 10 grootste contracten op verzekeringsclausules; noteer type en minimaal verzekerd bedrag.
- Stap D – Beoordeel financiële blootstelling: bereken worst‑case kosten bij ziekmelding, schade aan derden en beroepsfouten.
- Stap E – Neem maatregelen: sluit waar wettelijk verplicht directe maatregelen (WA auto) en contractueel vereist polissen binnen 7 dagen.
Hoe kies en controleer je polissen (praktische checklist)
- Controleer dekking: welke risico’s zijn uitgesloten? Zoek in polisblad naar clausules “uitsluitingen” en “eigen risico”.
- Controleer limiet: staat het verzekerd bedrag gelijk aan wat opdrachtgever of regulator eist?
- Bewijsvoering: vraag altijd een polisblad en een uittreksel met de meest recente dekking (niet alleen een offerte).
- Vergelijk: zet premies, eigen risico, uitsluitingen en acceptatievoorwaarden in één simpele tabel per polis (kolommen: premie, dekking, uitsluiting, opzegtermijn).
- Test: laat je jurist of accountant 1 pagina checken waar staat dat de polis voldoet aan contractuele eisen.
Concrete voorbeelden en testcases
Voorbeeld A — ZZP‑fotograaf zonder personeel en zonder bedrijfsauto: wettelijk niets verplicht. Vaak gevraagd: beroepsaansprakelijkheid voor schade aan derden en apparatuur. Actie: vraag 2 offertes AVB en kies dekking vanaf €250.000. Test: stuur het polisblad naar opdrachtgever; vraag bevestiging.
Voorbeeld B — Bouwbedrijf met personeel en bedrijfsbus: verplicht: WA‑verzekering voor bus; verplicht in de praktijk: CAR‑verzekering en bedrijfsaansprakelijkheid conform aannemersvoorwaarden. Actie: maak een policymatch: polisbladen naast de eisen van de opdrachtgever; sluit hiaten binnen 48 uur.
Belasting, administratieve verwerking en bewijsvoering
Premies voor zakelijke verzekeringen zijn doorgaans belastingaftrekbaar als bedrijfslasten. Actie: boek elke polis in je administratie met polisnummer en bewaar polisblad minimaal 7 jaar. Test: bij controle van Belastingdienst of opdrachtgever kun je binnen 24 uur een PDF van elk polisblad tonen.
Direct toepasbare quickchecks (3 minuten)
- Quickcheck 1: Heb je bedrijfsvoertuigen? Zo ja -> check RDW vs polis binnen 3 minuten.
- Quickcheck 2: Heb je personeel? Zo ja -> controleer laatste loonstrook op premies en bewaar bewijs van afdrachten (Belastingdienst‑uittreksel).
- Quickcheck 3: Heb je overeenkomsten die “verplicht verzekeren” vermelden? Zo ja -> markeer contract en vraag polisbewijs aan opdrachtgever of verzekeraar.
Laatste tip: maak één A4‑overzicht met per risico: verplicht/wettelijk of contractueel, bestaand polisnummer, dekking, vervaldatum en contactpersoon van verzekeraar. Print of sla dit document op in je bedrijfsdashboard en test maandelijks dat het PDF‑bewijs binnen 24 uur te tonen is.